Zmień język

::R4267 : strona 323::

WidokI ze strażnicy

Izraelskie zainteresowanie kłopotami Turcji

Jak wybuch bomby niszczący europejski pokój spadła wiadomość o zerwaniu przez Austrię „Traktatu Berlińskiego” przez zajęcie dwóch tureckich prowincji. Rosja natychmiast oznajmiła swój zamiar zrewidowania tego traktatu, a Bułgaria ogłosiła niezależność od Turcji. Traktat Berliński sprzed trzydziestu lat stanowił, że Turcja nie jest zdolna do właściwego zarządzania tymi częściami swojego terytorium, na których przebywają chrześcijanie i podzielił nadzór nad nimi między inne mocarstwa. Bośnia i Hercegowina były dwoma z nich, które zostały oddane pod opiekę Austrii. Warto pamiętać, że Palestyna znalazła się pod protektoratem Anglii, a Egipt pod wspólnym nadzorem Francji i Anglii, jednak Francja zrzekła się swej odpowiedzialności na rzecz Anglii.

Niezależnie od tego, czy obecne niepokoje doprowadzą do wybuchu powszechnej wojny czy nie, oznaczają one zerwanie „Traktatu Berlińskiego” i doprowadzą do zwiększenia zależności innych prowincji od państw, które są ich protektorami.

Skutkiem tego Palestyna stałaby się brytyjską prowincją, tak jak Kanada, co zapewniłoby Żydom wszelkie swobody, takie jakimi cieszą się oni w Kanadzie – mogliby kupować, budować, wybierać lokalne władze, itp. Nie powinniśmy się jednak spodziewać, by Palestyna odzyskała pełną niezależność przed rokiem 1915.

Doniesienia z Judei

W liście napisanym niedawno z Jerozolimy W. H. Dunn donosi o znaczącym rozwoju Żydowskiego Narodowego Ruchu Syjonistycznego, który dokonał się w Jerozolimie w ciągu piętnastu miesięcy jego pobytu w Anglii. „Wielka liczba Żydów powraca do Jerozolimy. Nie po to, by pokutować lub wyznawać swe grzech, ale po prostu dlatego, że muszą się gdzieś udać, a Sułtan pozwala im tam wjeżdżać bez żadnych przeszkód. W tym krótkim czasie nie mniej niż 5 tys. rosyjskich Żydów dotarło drogą morską do Jaffy. Ci Żydzi wydają wszystkie swoje pieniądze na zakup ziemi oraz na zakup lub budowę domów. Ich aktywność jest tak wielka, że stanowi przedmiot troski innych zagranicznych rezydentów. Muzułmanie jednak sprzedają im swoje nieruchomości bez wahania. Uznają oni, że ta ziemia w rzeczywistości należy do Żydów. Równie zdumiewający jest rozwój żydowskiego szkolnictwa. Otwiera się przedszkola i szkoły dla dzieci. Naucza się hebrajskiego, który staje się żywym językiem, z nowymi hebrajskimi słowami, dostosowującymi ten starożytny język do współczesnych potrzeb. Jest to już całkiem normalne, że na ulicy słyszy się język hebrajski.” – Exchange.

====================

— Listopad 1908 r. —